ارزیابی شاخص های پایداری تکنولوژی کشاورزی حفاظتی: مطالعه موردی محصول گندم در شهرستان مرودشت

نویسندگان

  • بهاءالدین نجفی استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد مرودشت.
چکیده مقاله:

ارزیابی شاخص­های پایداری کشاورزی حافظتی با توجه به مقوله­هایی مهم همچون تغییر اقلیم، بحران منابع آب و خاک از اهمیتی انکارناپذیر برخوردار است، ولی توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران در مقایسه با کشورهای توسعه­یافته بسیار اندک است. لذا، در این پژوهش به بررسی و ارزیابی شاخص­های پایداری تکنولوژی کشاورزی حفاظتی پرداخته شد. برای این منظور، داده­ها از راه توزیع پرسش‌نامه بین 375 گندمکار شهرستان مرودشت گردآوری شد. برای تجزیه­و­تحلیل داده­ها از ­تحلیل مالی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. نتایج تحلیل مالی نشان دادند که کشاورزی حفاظتی منجر به 73/29 درصد کاهش نیروی کار، 12/48درصد کاهش مصرف آب، 25درصد کاهش بکارگیری ماشین­آلات، 63/17درصد کاهش بذر، 98/17درصد کاهش کود، 03/29 درصد کاهش سموم شیمیایی و 69/19درصد افزایش عملکرد گندم می­شود. هم‌چنین، هر هکتار کشاورزی حفاظتی در مقایسه با کشاورزی مرسوم، از 76/21درصد درآمد بیش‌تر، 3743 ریال هزینه کم‌تر به ازای هر کیلوگرم تولید گندم و 24715 ریال سود ناخالص بیش‌تر برخوردار می­باشد. نتایج AHP نشان دادند که در میان معیارهای اصلی پایداری کشاورزی حفاظتی، به­ترتیب: شاخص­های­ زیست­محیطی، اقتصادی و اجتماعی اولویت دارند. هم‌چنین، در میان زیرمعیارهای اقتصادی، بهبود بهره­وری و کارایی، در میان زیرمعیارهای اجتماعی، تولید و امنیت غذایی، و در نهایت، در میان زیرمعیارهای زیست‌محیطی، حفاظت از منابع آب اولویت دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی مالی تکنولوژی کشاورزی حفاظتی در تولید محصول گندم استان فارس (رویکرد تابع هزینه ترانسلوگ)

یکی ازجنبه‌های مهم مدیریت پایدار زمین، کشاورزی حفاظتی و اصول مربوط به خاک‌ورزی و آماده سازی زمین جهت کاشت محصول می‌باشد. هدف کلی کشاورزی حفاظتی، استفاده بهتر از منابع کشاورزی به واسطه مدیریت بهینه منابع خاک، آب و بطور کلی منابع زیستی است، بطوریکه استفاده از عوامل تولید خارجی را به حداقل ممکن برساند. بنابراین با توجه به اینکه برنامه‌ریزان و سیاستگزاران در تصمیمات خود همواره بر تحلیل‌های هزینه-فا...

متن کامل

بررسی آثار جانبی اضافه برداشت آب های زیرزمینی بر عرضه محصولات کشاورزی: مطالعه موردی گندم در شهرستان مرودشت

    اضافه برداشت از آب­های زیرزمینی در دشت مرودشت باعث افت سطح این آب‌ها و هم‌چنین، شوری آب در این منطقه شده است. در این پژوهش ابتدا برآورد تابع عرضه مناسب برای گندم آبی بدون لحاظ کردن اثرهای جانبی مد نظر قرار گرفت. سپس، آثار جانبی استفاده از منابع آب زیر زمینی بر درآمد، هزینه و سود کشاورزان در چارچوب تابع عرضه گندم بررسی شد. نتایج بدست آمده نشان دادند که با وارد کردن اثرهای جانبی بر درآمد، به ...

متن کامل

محاسبه ی شاخص های پایداری آب کشاورزی توسط مدل برنامه ریزی کسری (مطالعه ی موردی شهرستان مرودشت)

بخش کشاورزی بزرگ ترین مصرف کننده ی آب (%95-90) است، بنابراین استفاده ی پایدار از منابع آبی محدود در این بخش اهمیت بالایی دارد. با کمی کردن پایداری آب کشاورزی بر اساس نظریه های اقتصادی می توان از پایداری به عنوان شاخصی در مدیریت نظام های کشاورزی استفاده کرد. روش به کار رفته در مورد مسایل مربوط به پایداری سیستم های کشاورزی، برنامه ریزی غیرخطی با مدل برنامه ریزی کسری چند هدفی است که شاخص های مختلف...

متن کامل

محاسبه‌ی شاخص‌های پایداری آب کشاورزی توسط مدل برنامه‌ریزی کسری (مطالعه‌ی موردی شهرستان مرودشت)

بخش کشاورزی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌ی آب (%95-90) است، بنابراین استفاده‌ی پایدار از منابع آبی محدود در این بخش اهمیت بالایی دارد. با کمی کردن پایداری آب کشاورزی بر اساس نظریه‌های اقتصادی می‌توان از پایداری به عنوان شاخصی در مدیریت نظام‌های کشاورزی استفاده کرد. روش به کار رفته در مورد مسایل مربوط به پایداری سیستم‌های کشاورزی، برنامه‌ریزی غیرخطی با مدل برنامه‌ریزی کسری چند هدفی است که شاخص‌های مختلف...

متن کامل

عوامل مؤثّر بر پایداری کشاورزی مزارع گندم در شهرستان کرمانشاه

در ایران، استفادة بی­رویه از آفت­کش­ها و کودهای شیمیایی منجر به آسیب شدید به منابع آب و خاک، کاهش حاصلخیزی و عملکرد زمین، آلودگی محیطی، صدمه دیدن چرخة زیست­محیطی طبیعت و مشکلات بهداشتی برای انسان، دام و طبیعت شده است. هرچند در این زمینه برنامه­ریزی و اقدامات مختلفی صورت گرفته، امّا برای پی­ریزی مطمئن­تر این مسئله، ارزیابی و شناخت علمی پایداری کشاورزی و انتخاب مناسب­ترین راه­های برای حرکت از وضع ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 43

صفحات  41- 72

تاریخ انتشار 2019-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023